هشدار : صادرات نفت ایران به صفر میرسد ؟

تا سال 91 ايران ديگر قادر به صادرات نفت نخواهد بود. كاهش شديد سرمايه‌گذاري در صنعت نفت، رشد سالانهء 10 درصدي مصرف، افت سالانه پنج تا شش درصدي بازدهي چاه‌هاي نفت همه دست به دست داده تا ايران در سال 91 نفتي براي صادرات نداشته باشد.به گزارش «فردا» روزنامه سرمايه امروز در ادامه اين مطلب اينطور اضافه کرده است: در چند سال گذشته برخي از مسوولان نفتي به بحران توليد نفت در كشور اشاره كرده‌اند و جلوگيري از اين امر را مستلزم سرمايه‌گذاري كلان در اين حوزه دانسته‌اند. اگرچه اغلب اين مسوولان زماني بر اين نكته تاكيد كرده‌اند كه ديگر مسووليتي در نفت نداشته‌اند اما نكتهء حائز اهميت در گفته‌هاي اين مسوولان بحث بحران در توليد و بدل شدن ايران به واردكنندهء نفت طي 15 سال آينده است اگرچه براساس برآوردهاي جديد اين زمان به پنج سال كاهش يافته به گونه‌اي كه پيش‌بيني مي‌شود در صورت ادامهء روند فعلي، عدم تزريق گاز به مخازن و عدم سرمايه‌گذاري در حوزهء نفت و گاز كشور، ايران در سال 1391 ناچار به واردات نفت خواهد شد و موقعيت خود را به عنوان صادركنندهء نفت از دست خواهد داد.پيش‌بيني محمدرضا نعمت‌زاده، معاون وزير نفت در امور پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي اين است كه با اتمام تمام پروژه‌هاي جديد و در حال توسعهء پالايشگاهي كشور، تا پنج سال آينده روزانه به سه ميليون بشكه نفت براي پالايش نياز خواهد بود اين در حالي است كه در شرايط فعلي توليد نفت ايران حدود چهار ميليون و 200 هزار بشكه اعلام شده كه اگر بخواهيم كاهش سالانهء حدود پنج تا شش درصد افت طبيعي چاه‌هاي نفت را نيز در نظر بگيريم تا پنج سال آينده توليد روزانهء ايران به سه ميليون بشكه خواهد رسيد كه اين مقدار براساس برنامه به عنوان خوراك پالايشگاه‌ها مصرف خواهد شد.براين اساس تا پنج سال آينده ايران موقعيت خود را به عنوان صادركننده نفت از دست خواهد داد كه در صورت عدم مهار مصرف بي‌رويه و رشد 10 درصدي مصرف در كشور، ايران نه تنها موقعيت نفت‌خام فروشي را از دست مي‌دهد بلكه ناچار به مصرف كل فرآورده‌هاي پالايش شده براي رفع نياز داخلي خود خواهد بود. البته برخي از كارشناسان معتقدند در صورت ادامه روند فعلي مصرف در آن زمان نيز ناچار به واردات فرآورده نيز خواهيم بود.اين در حالي است كه بسياري از مسوولان پيشين نفت بر اين نكته و بحراني كه هر روز نزديك‌تر مي‌شود، اشاره كرده‌اند.وزيري‌هامانه در آخرين روز وزارتش بر نفت و در مراسم توديع خود در جمع خبرنگاران بر اين بحران تاكيد كرد.وي كه تا پيش از آن هيچ‌گاه به اين بحران‌ها اشاره نكرده بود در اين مراسم هشدار داد: «در چند سال آينده ذخاير انرژي ايران با وضعيت كنوني مصرف سوخت ته‌نشين مي‌شودو اين يك بحران را به همراه خواهد داشت كه من حاضرم به هر صورت ممكن درست بودن اين پيش‌بيني را ثابت كنم.»به گفته او ادامه روند كنوني مصرف سوخت تا 15 سال ديگر كشور را با بحراني بزرگ در انرژي مواجه خواهد كرد.اين در حالي است كه نژادحسينيان معاون وزير نفت در امور بين‌الملل نيز پس از بازنشستگي به اين بحران اشاره كرد و 15 سال آينده را اوج بحران انرژي ايران ناميد.در اين بين زنگنه وزير پيشين نفت نيز در آخرين روزهاي وزارتش بر بحران سرمايه‌گذاري در نفت اشاره كرد: «تنها راه خروج از اين بحران سرمايه‌گذاري 150 ميليارد دلاري طي 10 سال آينده است.» اگرچه از اين زمان بيش از سه سال گذشته و هنوز هم مشكل بر جاي خود باقي است.براساس اين گزارش گفته مي‌شود طي سه سال گذشته حدود 38 ميليارد دلار در بخش نفت سرمايه‌گذاري شده اگرچه نيمي از آن تنها در حد تفاهمنامه باقي مانده اما با اين وجود و براساس اين آمار براي گذر از اين بحران ايران تا هفت سال ديگر نياز به 120 ميليارد دلار سرمايه‌گذاري در نفت دارد.شركاء معاون رييس‌جمهور و رييس سازمان مديريت و برنامه‌ريزي در دولت هشتم به اين موضوع اشاره كرد: «اگـر ايـن سرمايه‌گذاري‌ها صورت نگيرد، مفهومش اين است كه ما به تدريج از برنامه‌هاي افزايش ظرفيتمان دور مي‌شويم. از اين موضوع مهم‌تر، بحث حفظ ظرفيت موجود است كه با توجه به اين‌كه تمام چاه‌هاي نفت از يك افت طبيعي برخوردارند، به مرور اگر سرمايه‌گذاري‌هاي جديد صـورت نـگـيـرد، ايـن افـت ادامـه خـواهـد يافت. پيش‌بيني ما و شركت نفت اين است كه چيزي حدود پنج تا شش درصد سالانه افت طبيعي چاه‌هاي نفت خواهد بود.به اين‌ترتيب، چيزي حدود شش درصددر سال ظرفيت توليد نفت در پايان برنامه چهارم با كاهش توليدي حدود يك ميليون بشكه نفت در روز روبه رو خواهيم شد. اين كاهش توليد نيز درآمد ناشي از صادرات نفت خام كشور را كاهش خواهد داد.»او افزود: «به موازات، به لحاظ اين‌كه مصرف داخلي به واسطه رشد جمعيت در حال افزايش است، افزايش تقاضاي داخلي نفت هم فشار وارد مي‌كند. در واقع، از يك طرف با افزايش مصرف داخلي مواجه هستيم و از طرف ديگر، ظرفيت توليد كشور كاهش يافته است. طبيعي است كه سهم صادرات نفت كشور هم كاهش پيدا مي‌كند. كاهش سهم صادرات هم به معني كاهش درآمدنفت حاصل از صادرات است.»كمال دانشيار رييس كميسيون انرژي مجلس نيز با هشدار نسبت به كاهش استخراج نفت و بيان اين‌كه «چالشي عظيم در 10 سال آينده ايران را تهديد مي‌كند» در گفت و گو با«سرمايه» معتقد است: «قبلا شش ميليون بشكه نفت توليد مي‌كرديم كه اين عدد به چهار ميليون كاهش يافته است و پيش‌بيني مي‌شود اين ميزان در 10 سال آينده به دو ميليون بشكه كاهش يابد؛ از سوي ديگر مصرف بالاي داخلي نيز در 10 سال آينده موجب قطع صادرات نفت، صفر شدن درآمد ارزي و تنزل جايگاه درآمدي ايران به رده كشورهايي نظير افغانستان مي‌شود كه البته مردم آن توقع اروپايي دارند.»دانشيار خواستار جلوگيري از صادرات گاز و در عوض تزريق آن به ميادين نفتي و استخراج بيش‌تر نفت و توسعه پالايشگاه‌ها، پتروشيمي‌ها و صنايع آلومينيوم و فولاد شد.اين در حالي است كه امسال نيز به جهت وارد مدار توليد نشدن فازهاي 9 و10 پارس جنوبي و عقب افتادن تزريق گاز به مخازن و ميادين نفتي كشور، ايران باز هم يك قدم به بحران نزديك‌تر شد.